Vergoedingen en gages

Uitbetalen zonder problemen

Voor veel artiesten/muzikanten/organisatoren/opdrachtgevers is het nog steeds een mysterie: hoe zit het met uitbetalen? Wat mag wel en wat mag niet? Hoe is het georganiseerd? Wanneer krijg ik de belastingdienst op mijn dak?

De meeste artiesten/muzikanten zijn niet volledig inkomensafhankelijk van hun optredens, d.w.z. ze spelen in verschillende groepen, doen er iets parttime bij, geven les of hebben een partner die kostwinner is. Belangrijk voor hun is de manier waarop ze zich zakelijk hebben georganiseerd. Voor de opdrachtgever/organisator heeft dat ook consequenties m.b.t. de mogelijkheden voor uitbetalen.

Goed om te weten….
Bij een betaald optreden is de artiest feitelijk in dienst van het podium/café/festival wat hem/haar boekt. Net als bij ‘echt’ werk is de organisator/opdrachtgever verplicht de sociale lasten af te dragen en dit administratief netjes af te handelen. Dit neemt veel tijd in beslag. Om dit probleem te omzeilen zijn er een aantal alternatieve manieren waarop de opdrachtgever/werkgever de artiest/muzikant kan uitbetalen. Die manieren staan hieronder beschreven.

   1) Kleine vergoedingsregeling (KVR)
Verreweg de meeste artiesten/muzikanten worden uitbetaald d.m.v. de Kleine Vergoedingsregeling (KVR), die sinds 2001 van kracht is (voorheen de Kleine Artiestenregeling). Hierbij komen de opdrachtgever en de artiest overeen dat voor het desbetreffende optreden maximaal € 163,- per artiest per dag per optreden als onkosten kunnen worden gemaakt. In deze kostenvergoeding kunnen de algemene en individuele kosten, alsmede vergoedingen voor kosten van eigen vervoer worden begrepen. Om de KVR toe te passen heeft de opdrachtgever een volledig ingevulde gageverklaring nodig van de artiest. KVR-formulieren (LB 24) zijn te verkrijgen bij de Belastingdienst. De artiest dient deze verklaring in te vullen en een kopie van een geldig legitimatiebewijs te overhandigen.

Een veelvoorkomend misverstand is de veronderstelling dat een groep/band als geheel niet meer dan € 163,- voor een optreden mag verdienen, dit is dus niet waar. 

Stel dat een artiest meer dan € 163,- voor een optreden krijgt, dan moet dit meerbedrag verloond worden. De opdrachtgever moet aan het eind van het jaar de KVR melden aan de belastingdienst. In principe kun je als individuele artiest controle krijgen van de Belastingdienst. In zo’n geval moet je aan kunnen tonen hoeveel je uit hebt gegeven aan onkosten, zoals vervoer, instrumentkosten, telefoon, werkkleding, instrumenten, verzekeringen, vakliteratuur etc.

Bij een kloppende onkostenadministratie is er voor de artiest geen verschil tussen de onkosten die hij opgaf (tot maximaal € 163,- per optreden) en die hij werkelijk gemaakt heeft (alle bonnen opgeteld). Een Belastingcontrole heeft altijd betrekking op een geheel jaar.

2) Artiest is een STICHTING, VERENIGING of V.O.F.
In dat geval kan de artiest een factuur uitschrijven. Hij heeft dan een inschrijving van de Kamer van Koophandel en heeft een BTW-nummer. De Stichting, Vereniging of VOF heeft een inhoudingsplichtigeverklaring (IPV) van de belastingdienst (deze zijn 5 jaar geldig). Bij optredens is de opdrachtgever/organisator door de IPV gevrijwaard van loonbelasting + premies. Vermeld het nummer van de IPV in het contract + maak een factuur voor het optreden + voeg daar een kopie van de IPV bij. Voor deze vorm geld géén BTW-plicht bij een omzet tot een bepaald bedrag. Optredens van artiesten/muzikanten vallen altijd in het lage BTW-tarief.

Het voordeel van een rechtsvorm is dat men het gedoe met paspoortkopieën en gage verklaringen niet meer heeft. Voor de opdrachtgever/organisator is het ook prettig want hij heeft minder administratieve rompslomp omdat hij alleen maar een factuur hoeft te betalen.

3) Artiest als zelfstandige
Artiesten/muzikanten die inkomensafhankelijk zijn van hun optredens zijn tegenwoordig meestal georganiseerd als zelfstandig ondernemer (ZZP-er). Tot 1 april 2016 moeten ze een VAR WUO (vroeger zelfstandigheidverklaring) hebben van de Belastingdienst. Hierdoor mogen ze eigen facturen sturen aan de opdrachtgever/organisator. Op deze facturen moet per 1-1-2019 voor een optreden 9% BTW in rekening gebracht worden. Vanaf 1 april 2016 geldt voor zelfstandigen het gebruik van de zgn. modelovereenkomst. De staatssecretaris heeft besloten om artiesten vrij te stellen van het gebruik van de modelovereenkomst. Artiesten kunnen nu volstaan met een schriftelijke mededeling (desnoods per e-mail) richting opdrachtgever waarin zij aangeven dat de artiestenregeling buiten werking wordt gesteld en dat er dus een bruto gage mag worden uitbetaald. Deze keuze, want dat is het in feite, moet je kenbaar maken vóór uitbetaling van de gage. De criteria voor zelfstandigheid zijn: niet werken in een gezagsverhouding, verschillende opdrachtgevers hebben, investeringen doen, eigen kosten betalen, debiteurenrisico lopen, onzekerheid over toekomstig inkomen en het jezelf naar buiten presenteren als zelfstandige.

4) Administratie via een boekings- of verloningsbureau
Een boekingsbureau plant optredens van de artiest maar is ook vaak degene die over een inhoudingsplichtigenverklaring beschikt (zie ook stichting). Veel boekingsbureau’s zorgen ook voor het afdragen van sociale lasten, ze doen dus als het ware de administratie van de artiest/muzikant en deze krijgen netjes aan het eind van de maand hun loon. Een verloningsbureau doet alleen de financiële afdracht en stuurt namens de muzikant een factuur naar de opdrachtgever/organisator. Een verloningsbureau rekent er dan een klein percentage bovenop. Over het algemeen maken vooral (semi-) professionele artiesten/muzikanten gebruik van dit soort bureau’s. 

5) Privé opdrachten
Een uitzondering op de artiestenregeling is wanneer ‘het optreden direct is overeengekomen met een natuurlijk persoon ten behoeve van diens persoonlijke aangelegenheden’
Er behoeven dan door deze privé-persoon geen loonbelastingen en sociale premies ingehouden te worden, want het is teveel gevraagd om zo’n privé-persoon een gehele loonadministratie te laten verzorgen. Voor de artiesten betekent dit dat ze zelf de overeengekomen gages moeten opgeven en hun eigen inkomstenbelasting moeten betalen.

Let op, dit is dus voor de artiest niet zwart of zgn. zonder rekening.

(alle genoemde wettelijk regelingen, geldbedragen en btw-tarieven zijn gebaseerd op de situatie maart 2022)